13listopad2025 ISSN 2392-1684

: Post 28 październik 2025; Odsłony: 134

00 aDSC 0232

Wtorek, 26 października 2021, ważna data w historii naszego budownictwa okrętowego.

Dlaczego? Już wyjaśniam.

Tego dnia w godzinach wieczornych SAMARYTANKA opuściła swoje dotychczasowe miejsce pobytu przy śmietnikach na tyłach biurowca Stoczni Gdynia i udała się do Muzeum Marynarki Wojennej. Będzie tam częścią ekspozycji plenerowej, stanie przy kutrze pościgowym BATORY.

Z jakiego jednak powodu ta niepozorna SAMARYTANKA miałaby być na tyle ważna, by pisać o niej artykuły? Ano dlatego, że to właśnie ona, niewielka motorówka sanitarna, zbudowana na potrzeby przewożenia chorych ze statków, szczególnie emigranckich transatlantyków do szpitala kwarantannowego na Babich Dołach była PIERWSZĄ konstrukcją zaprojektowaną i wybudowaną w będącej jeszcze w powijakach Stoczni Gdyńskiej S.A!!! To uratowane z pożogi dziejów i czasów świadectwo historii!

Historia samej SAMARYTANKI może nie jest jakaś wielka i znacząca, lecz warto poznać ją choć pobieżnie. Jej wodowanie odbyło się we wrześniu 1931 roku, ale z powodu kłopotów technicznych do eksploatacji weszła dopiero w 1933 roku, nie na długo zresztą, ponieważ projekt okazał się wadliwy. Motorówka była wolna, mało zwrotna, a dostęp do nadbudówki z chorymi na noszach tak uciążliwy, że lekarz portowy szybko zrezygnował z jej usług. Służyła potem między innymi jako pilotówka w gdyńskim porcie. Przetrwała wojnę, po czym wiele lat spędziła w odstawce. Było wiele projektów co do jej dalszych losów, lecz żadnego nie zrealizowano. W 1971 roku odrestaurowano ją wreszcie powierzchownie i postawiono na niewielkim placyku przed gmachem zarządu Stoczni. Podczas przebudowy sieci drogowej przeniesiono ją na tyły budynku, gdzie stała do dziś w sąsiedztwie śmietników.

Obecny właściciel biurowca, a także i motorówki, Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna, przekazała teraz SAMARYTANKĘ Muzeum Marynarki Wojennej. To dobrze i niedobrze. Dobrze, bo nareszcie zostanie uratowana i jakoś godniej wyeksponowana. Jednocześnie i niedobrze, bo uważamy w Naszym Bałtyku, że MMW to nie jest miejsce dla niej, z założenia bowiem SAMARYTANKA była jednostką cywilną, z okrętami nic wspólnego nie miała i mieć nigdy mieć nie miała. Naszym więc zdaniem jedynym słusznym i właściwym dla niej miejscem pobytu byłoby Muzeum Emigracji, którego mogłaby się stać najcenniejszym eksponatem. Swego czasu przez wiele lat toczyły się nawet w tej sprawie rozmowy i pertraktacje. Sprawa była już prawie dopięta, lecz z jakichś powodów stało się inaczej. Cóż, pozostaje nam mieć nadzieję, że motorówka trafi kiedyś tam, gdzie powinna. Być może więc nie jest to jeszcze jej ostatnia podróż?

SAMARYTANKĘ przestawiono za pomocą potężnego dźwigu samojezdnego DEMAG AC 220-5 o udźwigu maksymalnym 220 t, dostarczonego przez firmę dzwigaj.com. Transportem zajęła się renomowana gdańska firma Szczypior Transport, prace „stoczniowe” fachowo wykonała TRANS-NAUTA.

W ciemności wieczoru i kapiącym na nos deszczu usiłowałem złapać kilka interesujących kadrów. Wyszło kilkaset, z czego trzydzieści i trzy mam zaszczyt Wam tutaj zaprezentować.

(kliknij w fotkę, by ją powiększyć. Najlepiej z funkcją F11)