Flota spod biało-czerwonej

Bardzo starannie wykonany album ukazujący polskie formacje żeglugi wojskowej. Kompendium wiedzy na temat interesujący fanatyków żeglarstwa i floty wojskowej i nie tylko. Przejrzyste fotografie i schematy, w zbogacone są o opisy i rzeczowe informacje.

OD AUTORA

Morze porównać można do wielkiego pola bitwy. Bitwy nieustannej toczonej z żywiołem - ze sztormami, falą, wichrem, mgłą, lodami i nawet z ogniem; toczonej z czasem-o szybkie rejsy, o szybkie manewry, o szybkie przeładunki; toczonej i z innymi ludźmi w czasie wojny - wtedy już krwawej, bezpardonowej, okrutnej. Bitwę tę, nigdy nie ustającą, toczą od początku historii żeglugi pływający na statkach ludzie i kierowane przez nich statki i okręty. Tysiące ludzi i tysiące statków i okrętów, małych i wielkich, handlowych i wojennych.

W znanych z historii bitwach i wojnach uczestniczyły i rozstrzygały je masy wojska - żołnierzy, oficerów, dowódców. Zapadają nam jednak w pamięć tylko nieliczni-bohaterscy żołnierze, wybitni oficerowie, sławni dowódcy. Jakże często przy tym zapadają w pamięć - i w serce - nie tyle przez karty podręczników historii, ile przez barwne opisy i obrazy. Któż by pamiętał tak dobrze obronę Zbaraża, Sowińskiego na Woli, Witolda pod Grunwaldem czy szarżę pod Somosierra, gdyby nie Sienkiewicz, Matejko czy Kossak?

Podobnie jest i w owej potrójnej bitwie toczonej na morzach. Biorą w niej udział masy marynarzy i ogromne ilości statków i okrętów, a relacjonują o jej przebiegu kroniki, źródłowe opracowania i naukowe dzieła. Pamiętamy jednak i wspominamy - z podziwem, grozą czy współczuciem-tylko o nielicznych epizodach, ludziach i statkach. I znowu - utrwalają się one w naszej pamięci często przez opis, przez film, przez ilustrację. Stara prawda: przez oczy do serca.
Książka ta pragnie właśnie trafić do serc przez oczy, przez ilustracje. Przez ilustracje jednego z najlepszych ilustratorów mary-nistów, który w swych obrazach i rysunkach-jakże już wielu! -u-trwalił niemal całą naszą morską historię, ową polską bitwę na morzach, bitwę z dni wojny i z czasu pokoju.

Niełatwo jest być ilustratorem marynistą. Większość epizodów - bojów morskich, katastrof, walki ze sztormem - nie ma dokumentacji fotograficznej. Trzeba więc dobrze znać i odczuwać morze i życie marynarza, aby uchwycić grozę lub nastrój chwili, trzeba mozolnie i drobiazgowo studiować szczegóły, by nie popełnić błędu. Obrazy muszą być bowiem realistyczne, zastępować niejako
fotografię, i muszą zarazem mieć silne, emocjonalne tło. Bez tego będą martwe, nie trafią przez oczy do pamięci i serca.
Ilustracje i obrazy Adama Werki spełniają te warunki - zrozumienia morza, dokładnego odwzorowania i nasycenia nastrojem. Niestety, w większości są rozproszone po okładkach i stronicach wielu czasopism, broszur i książek. Tutaj zebrano ich większą ilość - tekst zaś jest niejako uzupełnieniem do nich. Zarówno jednak ilustracje, jak i opisy nie stanowią precyzyjnie systematycznej monografii naszej floty. Ich kolejność wynika z pewnych grup tematycznych, a także z chronologii przedstawianych wydarzeń i epizodów. Ujęte są jednak w zasadzie wszystkie okręty PMW i statki PMH-te ostatnie, z uwagi na limit miejsca, o pojemności powyżej 150 BRT* - oraz dostępne ich dane. Szerzej natomiast omówiono te spośród owej wielości okrętów i statków, które szczególnie zaznaczyły się w kronikach polskiej bitwy o morze - odważną akcją, tragicznym epizodem, nowością konstrukcji, ważnym momentem dziejowym czy wreszcie osobliwym losem: te po prostu, o których warto i należy pamiętać.

Oczywiście nie są to bynajmniej wszystkie godne pamięci polskie statki i okręty. Nie ma wśród nich-z braku miejsca-najbardziej szarych i najmniej dostrzeganych statków technicznych i portowych, nie ma małych statków rybackich ani jachtów. Nie ma też losów wielu statków-i okrętów współczesnych, które dopiero piszą swoją historię. Trzeba także wspomnieć i o tym, że łatwiej było uchwycić historię floty polskiej do roku 1945, gdy liczyła zaledwie kilkadziesiąt statków i jeszcze mniej okrętów wojennych, niż w okresie powojennym - gdy liczy ich kilkaset.

Jeśli jednak książka ta, poprzez ilustracje i tekst utrwali pamięć o bodaj tych kilkudziesięciu wyeksponowanych polskich jednostkach, jeśli zachęci do poznania dziejów naszej floty z opisów monograficznych i z materiałów źródłowych, jeśli ułatwi zrozumienie owych nieustannych zmagań z groźnym i pięknym morzem, owej ciągłej wojennej i pokojowej walki toczonej pod biało-czerwoną banderą-jej zadanie zostanie spełnione.

SPIS TREŚCI

OD AUTORA
CZĘŚĆ I. STATKI POLSKIEJ MARYNARKI HANDLOWEJ
Skróty nazw i pełne nazwy przedsiębiorstw armatorskich PMH
Układ danych oraz przyjęte skróty i symbole
OKRES MIĘDZYWOJENNY
1. EFEMERYDY
2. NIEŁATWY ŻYWOT „SARMACJI"
LODOWE OKOWY
3. TWARDE „FRANCUZY"
OD „WILNA" DO „KATOWIC" ,
4. PECHOWY STATEK
PAMIĘTNY REJS
5. Z DALEKICH JEZIOR ,
6. BLIŹNIAKI Z NIERÓWNYM SZCZĘŚCIEM
NIEZWYKŁA KOLIZJA
7. PODWÓJNY WRAK
8. NA ZALODZONYCH WODACH
SPOKOJNY I KRNĄBRNY
9. KU BRZEGOM LEWANTU
10. MAŁE UŻYTECZNE „JUNIORKI"
OSTATNI REJS „ROZEWIA"
11. RODZINA CZARNYCH „ROBURÓW"
PIERWSZA STRATA
12. W SŁUŻBIE EMIGRANTÓW
13. OD LUDZI KU TOWAROM
14. NIEFORTUNNY „POLRYŻ"
15. SAMOTNY MAŁY „PIONIER"
16. DWIE „WOLE"
KONIEC „STALÓWKI"
17. „BARTOSIAKI"
18. NIEDOKOŃCZONA SYMFONIA
19. OD TCZEWA PO KOPENHAGĘ
„BIAŁA FLOTA"
20. KLEJNOTY KSIĘŻNICZKI
21. MARSZAŁEK I KRÓL
BLIŹNIAK „SZCZĘŚLIWEGO STATKU"
ODEJŚCIE KRÓLA
22. DWAJ KRÓLOWIE Z ZACHODU
KRÓLOWIE
23. SZKOŁY POD ŻAGLAMI
TEN PIERWSZY
BIAŁA FREGATA
POD ŻAGLAMI „ZAWISZY"
24. PECHOWY WIELOMASZTOWIEC
PECHOWIEC
25. NA DALEKICH ŁOWISKACH
OKRES II WOJNY ŚWIATOWEJ
1. „EMPAJERY"
2. PIĘCIORACZKI SPOD LITERY „K"
3. SAMOTNY STARY KOMPOZYTOR
4. BEZ POLSKIEJ BANDERY
OKRES POWOJENNY
1. ZAPŁATA ZA STRATY
2. JEDYNY ODZYSKANY
3. WYDARTE GŁĘBINOM
WYDOBYTY I UTRACONY
4. „SOŁDKI"
5. PODZWONNE MASZYNIE PAROWEJ
6. „LEWANTY"
7. W SŁUŻBIE DWÓCH NARODÓW
PRZERWANE REJSY
8. STATKI „Z DRUGIEJ RĘKI"
RATUNEK
9. BEZ KOMINA-BRZYDKO
10. „SKŁADANKA" ZE SŁYNNĄ NAZWĄ
11. SAGA DZIESIĘCIOTYSIĘCZNIKÓW
DJAKBIER
12. NASTĘPCY DZIESIĘCIOTYSIĘCZNIKÓW
ZATOPIĆ WŁASNY STATEK?
13. „EMPAJERY" I „LIBERCIAKI"
14. PERS-EXPRESS .
15. W GÓRNICZEJ SŁUŻBIE
16. „MISS KANAŁU KILOŃSKIEGO"
17. ZATOPIĆ, ABY OCALIĆ
OGIEŃ NA WODZIE
18. POD SŁOŃCEM TROPIKÓW
PĘKNIĘTY HOL
19. JEZIOROWCE
20. ŻEGLUGA MAŁA I NIEŁATWA
21. HISTORIA LUBI SIĘ POWTARZAĆ
22. NIEBEZPIECZNE PRZECHYŁY
23. RYCZĄCY PASAŻEROWIE
24. ZRODZONE NAD RZEKĄ
25. STATKI Z BRATNICH STOCZNI
26. EKSPRESOWCE
27. POŻYTECZNE SPÓŁKI
28. SEMIKONTENEROWĆE
29. NOWA ERA
30. PŁYWAJĄCE UCZELNIE
31. SMUTNE EMERYTURY
32. MAŁE. ŚREDNIE I DUŻE
33. PRZEŁOMOWY „MANIFEST"
34. REJSY ._ZIEM" WOKÓŁ ZIEMI,
35. ..PANAMAXY"
36. ZMIENNE KONIUNKTURY
37. NIE ROZPOCZĘTA KARIERA
5; ZBIORNIKOWCE Z POLSKIEJ STOCZNI
39. STUTYSIĘCZNIKI
SZKOŁA I PRAKTYKA
40. W KOLORZE ŻÓŁTYM
41. W CEGLASTYM KOLORZE
42. ZAPOMNIANY PIONIER
43. NOWA „BIAŁA FLOTA"
44. POWOJENNI KRÓLOWIE
45. ..POMORZE" I „ŚLĄSK"
46. NOWE „SKRZYDLATE" STATKI
DRUGI „DAR"
NOWY „ZAWISZA"
4". WETERANI MORSKICH ŁOWÓW
48. RYBACKIE „PTASZKI"
49. SUPERTRAWLERY
50. .JEZIORA"
51. PŁYWAJĄCE PRZETWÓRNIE
52. PŁYWAJĄCE BAZY
53. RYBACKI MOST
54. RYBOŁÓWSTWO I NAUKA
CZĘŚĆ II. OKRĘTY POLSKIEJ MARYNARKI WOJENNEJ
Objaśnienia skrótów i symboli
OKRES MIĘDZYWOJENNY
1. DWA PIERWSZE OKRĘTY
2. NAJSILNIEJSZE
..GROM"
OKRĘT MUZEUM
3. PIERWSZE NOWOCZESNE
OKRĘT SYMBOL ,
.J3URZV - TO B

Autor: Jan Piwoński
Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Rok wydania: 1989
Format książki: 265 x 250 mm
Ilość stron: 360
ISBN: 83-10-08902-3
Okładka: twarda

Jan Piwowoński (ur. 11 listopada 1924 w Chrzanowie, zm. 13 lipca 1998) – historyk, pisarz marynista, publicysta i popularyzator
spraw morskich, był absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, na tejże uczelni uzyskał doktorat z geografii ekonomicznej. Pracował jako dyrektor szkoły. Jego największą pasją były zagadnienia związane z morzem, co zaowocowało licznymi publikacjami w
czasopismach „Morze” i „Przegląd Morski” oraz wieloma książkami, między innymi: Bój o wyspy mgieł (seria „Miniatury Morskie”,
Gdańsk 1959), Nowoczesny statek handlowy (Gdańsk 1975), Niezwykłe okręty (Warszawa 1977), Niełatwe morze (Warszawa 1979), Płyną
statki i okręty (Warszawa 1981), Nierówne boje (Warszawa 1988), Flota spod biało-czerwonej (Warszawa 1989), Korsarze dwóch wojen
(Kraków 1994).

Drugą pasją Jana Piwowońskiego były pojazdy szynowe, na temat których opublikował pozycje: Parowozy kolei polskich (Warszawa
1978), Stalowe szlaki (Warszawa 1981) czy Dzwonią tramwaje (Warszawa 1989). Poza tym był autorem książki Mury, które broniły
Krakowa (Kraków 1986), poświęconej historii krakowskich fortyfikacji.

Udostępnij na: