06grudzień2024     ISSN 2392-1684

Ciekawostki wydawnicze - Fjigle gniéżdżevskjich gburóv. Za stôrëmi pœvjôstkami napjisôł wuj Wrëk

str 00a

W tych dniach wpadła mi w ręce niewielka książeczka z kaszubskimi opowiadaniami. Po kaszubsku. Wydała mi się bardzo interesująca. Nie tylko dlatego, że wydana została już w 1920 roku, choć może i właśnie dlatego.

Rok 1920 to dla rdzennych mieszkańców Kaszub jeszcze nie Polska, a już nie Niemcy. Czas na krawędzi. I wojna światowa skończyła się dopiero co podpisaniem układu rozejmowego w Compiègne w dniu 11 listopada 1918. Następujący po nim Traktat Wersalski podpisano 28 czerwca 1919 i ratyfikowanoi 10 stycznia 1920 roku w Paryżu. Podzielił on na nowo Europę i wyznaczył granice państwowe, w tym i Polski, do której trafiła większa część Kaszub. Armia generała Hallera dotarłą jednak do Pucka dopiero w lutym 1922 roku.

W tym świetle wydana w czasach przełomu książeczka jest czymś specjalnym. Obecny właściciel tego tomiku, kolekcjoner ze Swarzewa, pozwolił mi ją sfotografować i opublikować na łamach Naszego Bałtyku, co niniejszym z wielką przyjemnością czynię.

Zbiór tych starych kaszubskich powiastek zebrał i napisał niejaki wuj Wrëk, a wydała drukiem gdańska spółka wydawnicza Gedania, pisana wewnątrz książeczki z niemiecka (Verlagsgenossenschaft Gedania e. G. m. b. H.), a na okładce po kaszubsku. Tylna strona okładki reklamuje przy okazji „Kaschubische Grammatik” pana Dr. F. Lorentza, zwracając się prawdopodobnie do tych nie Kaszubów, którzy chcieliby powiastki wuja Wrëka przeczytać.

Zakładam, że czytelnicy Naszego Bałtyku raczej nie będą korzystać z niemieckiej gramatyki kaszubskiej, sięgnąć jednak mogą do „Słownika języka pomorskiego czyli kaszubskiego” autorstwa Stefana Ramułta, wydanego po polsku w 2011 roku przez Wydawnictwo Region. Pozycja jest jeszcze osiągalna, znajdziecie ją na stronie księgarni czec.pl

Pozostaje mi życzyć Państwu miłej lektury, zapraszam do salonu czytelniczego!

 

Tekst i fotografie: © Antoni Dubowicz 2023

Udostępnij na:

Submit to FacebookSubmit to Twitter

Dodaj komentarz

Kod antyspamowy
Odśwież