192 / Troski i zagadnienia żeglugi / Budownictwo okrętowe we Francji / Kronika
- Post 28 luty 2021
- Odsłony: 1889
Zdjęcie na stronie tytułowej styczniowego numeru MORZA z 1931 roku przedstawia wejście do Basenu Południowego portu w Gdyni, trochę mylnie podpisane jako „wejście do portu rybackiego”. Przed wojną zarówno Basen Prezydenta jak i Basen Południowy (dzisiejszy Basen II inż. Tadeusza Wendy) nie były połączone z portem handlowym, miały swoje własne wejścia od strony morza. Przystań Rybacka zajmowała jeden leżący od strony lądu, wygrodzony pirsami narożnik Basenu Południowego. Mam nadzieję, że wyjaśnia to obecność latarni wejściowej na falochronie. Trochę szkoda, że nie widać całego zdjęcia, ale strona tytułowa przetrwała niestety w stanie takim w jakim jest.
„Troski i zagadnienia żeglugi” to ponad całostronicowy artykuł o sytuacji marynarki handlowej, borykającej się ze skutkami wielkiego kryzysu 1929 roku. Autor, podpisany krótko R., ocenia sytuację fachowo i rzeczowo, warto więc przeczytać od początku do końca.
„… W jednym z ostatnich numerów najbardziej kompetentnego w sprawach żeglugi fachowego pisma angielskiego „Fairplay” (25.12.-30) czytamy n. inn. w artykule redakcyjnym: „ W obecnym czasie jest zupełnie wykluczone eksploatowanie statków z jakimkolwiek zyskiem i jedyne, do czego możemy dążyć to uniknięcie większych strat…” – pisze autor na wstępie. Na koniec zaś przytacza słowa znakomitego ekonomisty F. Lista:
„…Naród bez marynarki handlowej jest jak ptak bez skrzydeł, jak ryba bez płetw, jak jeleń o kuli. Jest podobny do rycerza o mieczu drewnianym, jest helotą i niewolnikiem innych narodów. Kto niema udziału w użytkowaniu morza, ten się wykluczył z korzystania z bogactw świata, jest nie dzieckiem a pasierbem Boga…”
Najwyraźniej w tamtych czasach ekonomiści wysławiali się kwieciściej niż dzisiaj, a przy okazji zrozumiale.
Oliver Queant z kolei zajął się „Budownictwem okrętowym we Francji”. Przypomnijmy, że Polska w owym czasie stawiała w budowie okrętów właśnie na Francje. Nie uczyliśmy więc Francuzów jeść nożem i widelcem, lecz wręcz przeciwnie, to my korzystaliśmy chętnie z ich technicznych i technologicznych możliwości.
W tekście znajduje się też ciekawa informacja o wydaniu kolorowej pocztówki, przedstawiającej (zbudowaną oczywiście we Francji) Pierwszą Polską Łódź Podwodną O. R. P. „WILK”. Cena pocztówki wynosiła 30 gr, mniej więcej tyle, ile kosztował znaczek pocztowy w obiegu krajowym. Chciałoby się mieć!
Przy okazji Kierownictwo Marynarki Wojennej zamieściło anons, zachęcający do datków na rozbudowę floty wojennej, wpłacanych na konto PKO „nieobarczone żadnemi potrąceniami, czy kosztami”.
Znajdująca się w każdym numerze MORZA KRONIKA to dla mnie jedno za najciekawszych źródeł informacji o tym, co działo się w Gdyni, Gdańsku i na Wybrzeżu. Szczególnie polecam Waszej uwadze notatkę o przewozie emigrantów.
„… Z prawdziwym zadowoleniem zanotować należy ukazanie się w Dzienniku Ustaw R. F. Nr. 86 z r. 1930 rozporządzenia Prezydenta Rzplitej, zmieniającego ustawę o wyłączności portów polskich dla wychodźctwa. Rozporządzenie postanawia, że wszyscy emigranci polscy, udający się do Ameryki Północnej muszą (podkreślenie moje) być przewożeni drogą bezpośrednią z portu polskiego do portu amerykańskiego…”
Akurat otworzyliśmy własne transatlantyckie połączenie i w ten sposób eliminowaliśmy zachodnią konkurencję. Dla dobra swoich obywateli oczywiście (których bardzo chcieliśmy się pozbyć). Przeczytajcie cały tekst, jest o czym pomyśleć.
Przy okazji opublikowano też dwa zdjęcia rocznicowe. Państwowa Szkoła Morska święciła bowiem w dniu 8 grudnia 1930 roku dziesięciolecie swojego istnienia. Zdjęcia są małe i dość niewyraźne, warto jednak wziąć lupę i spróbować przyjrzeć się twórcom naszej żeglugi!
Większa fotografia z grupa pierwszych uczniów znalazła się na następnej stronie. Powiększyłem ją jeszcze bardziej skanując, więc może ułatwi to rozpoznanie pierwszych wykształconych w Polsce kapitanów żeglugi wielkiej. Są wśród nich wielkie nazwiska!
Pasjonująca lektura, zapraszam!
Opracował i skanował: Antoni Dubowicz, luty 2021
Udostępnij na:
