Powrót z wojennego internowania w Szwecji - Gdynia 25 października 1945
- Post 25 październik 2023
- Odsłony: 368
Tego dnia, 75 lat temu, na redzie Gdyni zakotwiczyły okręty podwodne "Sęp", "Ryś" i "Żbik", kuter pościgowy "Batory" oraz żaglowiec szkolny PSM "Dar Pomorza", wracające z wojennego internowania w Szwecji.
We wrześniu 1939, okręty podwodne, po uszkodzeniach odniesionych w wyniku ataków Kriegsmarine, kolejno decydowały się na wejście do portów neutralnej Szwecji: "Sęp" - 17.09., "Ryś" - 18.09., "Żbik" - 25.09. Kuter pościgowy Straży Granicznej "Batory" z grupą oficerów i członków etatowej załogi, tuż przed kapitulacją półwyspu zdołał przełamać blokadę Helu i 2.10.1939 dotrzeć do Gotlandii.
"Dar Pomorza" w momencie wybuchu wojny przerwał podróż szkolną i zawinął do Sztokholmu. Uczniowie Szkoły Morskiej, na pokładach będących w Szwecji polskich statków handlowych, przeszli do Wielkiej Brytanii. Członkowie załóg okrętów podwodnych, w większości okres wojny spędzili w Szwecji.
Marynarze z okrętów podwodnych na Darze Pomorza.
21.10.1945 na internowanych jednostkach ponownie podniesiono biało-czerwone bandery i cała flotylla skierowała się do Gdyni. Spośród 173 internowanych marynarzy okrętów podwodnych, do nowej Polski wróciło 51, w tym tylko 1 oficer. Wszystkie okręty wróciły do czynnej służby. Podwodne stawiacze min „Ryś” i „Żbik” wycofano z eksploatacji w 1955. Najdłużej pozostawał w służbie „Sęp” – banderę opuszczono na nim w 1969.
ORP Sęp internowany
Dawny kuter SG „Batory” wrócił do służby w barwach WOP, później wykorzystywany był do 1969 jako jednostka Ligi Przyjaciół Żołnierza na wodach Zalewu Zegrzyńskiego. Uratowany od złomowania przez ludzi niegdyś związanych z okrętem, przetrwał wbetonowany w nabrzeże portu wojennego na Helu.
W 2009 wrócił do Gdyni, odrestaurowany staraniem Muzeum Marynarki Wojennej, stał się ozdobą plenerowej kolekcji. W naszym Muzeum znajduje się wiele eksponatów zachowanych po złomowanych okrętach podwodnych. Ostatnim nabytkiem jest oryginalna bandera ORP „Sęp”, z czasu internowania w Szwecji – dar pana Andrzeja Sadowskiego z USA, syna por. mar. Kazimierza Sadowskiego, służącego na ORP „Żbik”.
„Dar Pomorza” szkolił kadry morskie PMH do 1982, kiedy zmieniony został przez nowy żaglowiec „Dar Młodzieży”.
Źródło: Muzuem Marynarki Wojennej w Gdyni
Udostępnij na:
